Surekha Niwas Kambale

कला, साहित्य आणि शिक्षण या क्षेत्रांमध्ये आपले वेगळेपण सिद्ध करणाऱ्या व्यक्ती क्वचितच आढळतात. अशाच एका प्रतिभावान व्यक्तिमत्त्वाची ओळख म्हणजे कवयित्री सौ. सुरेखा निवास कांबळे. साहित्याच्या माध्यमातून समाजाला आरसा दाखवणाऱ्या, शिक्षण क्षेत्रात आपला ठसा उमटवणाऱ्या आणि स्त्रीशक्तीचा आदर्श निर्माण करणाऱ्या कवयित्री सौ. सुरेखा कांबळे यांचा जीवनप्रवास अत्यंत प्रेरणादायी आहे.

सौ. सुरेखा कांबळे यांचा जन्म १ जून १९७१ रोजी झाला. त्यांनी मराठी विषयात एम.ए. आणि बी.एड. या शैक्षणिक अर्हता संपादन करून शिक्षण क्षेत्रात प्रवेश केला. शिक्षण हा समाजपरिवर्तनाचा प्रमुख आधारस्तंभ आहे, याची जाणीव असलेल्या सुरेखा कांबळे यांनी शिक्षक म्हणून आपली जबाबदारी लीलया पार पाडली.

वाचन, लेखन आणि अध्यापन या गोष्टींमध्ये विशेष रुची असलेल्या सुरेखा कांबळे यांनी आपल्या साहित्यिक प्रवासाला सुरुवात केली. त्यांचे साहित्य हे समाजातील विविध पैलूंचे प्रतिबिंब आहे. त्यांच्या लेखणीतून मानवी भावभावना, सामाजिक परिवर्तन आणि स्त्रीशक्तीचा प्रभावी आवाज उमटतो. त्यांच्या काव्यसंग्रहांमध्ये जीवनाच्या विविध पैलूंवर प्रकाश टाकणाऱ्या कविता वाचायला मिळतात.

प्रकाशित काव्यसंग्रह

१) उंबरठ्याच्या दोन्ही बाजू – या संग्रहात स्त्रीजीवनाचे विविध रंग दिसून येतात. कुटुंब, समाज आणि स्वतःच्या अस्तित्वाचा शोध घेणाऱ्या स्त्रियांवरील संवेदनशील कविता यात आहेत.
२) सगळचं अनपेक्षित – जीवनातील अनपेक्षित वळणांवर भाष्य करणारा हा संग्रह भावनिक आविष्कार आहे.

लेखसंग्रह

१) लेखनीचे झरे – या लेखसंग्रहात विविध विषयांवरील विचारप्रवर्तक लेखांचा समावेश आहे. समाजातील विविध घटनांवर भाष्य करणारे लेख वाचकांच्या मनात ठसा उमटवतात.

सौ. सुरेखा कांबळे गेली २३ वर्षे शिक्षण क्षेत्रात कार्यरत आहेत. सध्या त्या श्री. महालक्ष्मी हायस्कूल, देशिंग हरोली, ता. कवठेमहांकाळ, जि. सांगली येथे कार्यरत असून विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासासाठी झटत आहेत. त्यांचा अध्यापनशैलीबद्दल विशेष उल्लेख करावा लागेल. मराठी भाषा आणि साहित्य यांचे महत्त्व विद्यार्थ्यांना समजावून देण्यासाठी त्यांनी घेतलेले प्रयत्न स्तुत्य आहेत.

साहित्याबरोबरच वाचन, गायन, नृत्य, व्याख्याने आणि सूत्रसंचालन या क्षेत्रांमध्येही त्यांचे योगदान उल्लेखनीय आहे. विद्यार्थ्यांच्या कलागुणांना चालना देण्याचे कार्य त्यांनी सातत्याने केले आहे. त्यांची साहित्यिक आणि सांस्कृतिक जाणीव समाजाच्या प्रबोधनासाठी उपयुक्त ठरते.

त्यांच्या उत्कृष्ट कार्याची दखल घेऊन अनेक पुरस्कारांनी त्यांचा गौरव करण्यात आला आहे. त्यातील काही महत्त्वाचे पुरस्कार पुढीलप्रमाणे –

१. सावित्रीबाई फुले आदर्श महिला पुरस्कार (२०१७) – आधार सोशल संस्था, पुणे तर्फे प्रदान.
२. राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज काव्यरत्न पुरस्कार (२०१९)
३. मास फॉर सिटीझन पुरस्कार (२०१९)
४. कवी प्रेरणा पुरस्कार (२०२०) – मराठी अध्यापक शिक्षक संघ.
५. क्रांतीज्योती सावित्रीबाई फुले आदर्श शिक्षिका पुरस्कार (२०२१) – कास्ट्राईब कर्मचारी महासंघ, महाराष्ट्र राज्य.
६. जिल्हास्तरीय आदर्श शिक्षका पुरस्कार (२०२१) – अखिल भारतीय शिक्षक साहित्य, कला, क्रीडा मंडळ सांगली.
७. ज्ञानदायिनी गौरव सन्मानपत्र (२०२१) – कवठेमहांकाळ राष्ट्रवादी महिला आघाडी.
८. राज्यस्तरीय साहित्य भूषण पुरस्कार (२०२१) – न्यूज पेपर गंगाधर साहित्य परिषद.
९. गुणवंत मराठी शिक्षक पुरस्कार (२०२१) – सांगली जिल्हा मराठी अध्यापक संघ.

सौ. सुरेखा कांबळे यांनी स्त्रीच्या मनातील भावना, तिच्या संघर्षाचा प्रवास आणि तिच्या स्वाभिमानाचा सशक्त आवाज आपल्या कवितांमधून मांडला आहे. त्यांच्या लेखणीमधून स्त्रीच्या आत्मसन्मानाची जाणीव होते. शिक्षण, समाजकार्य आणि साहित्याच्या माध्यमातून त्यांनी समाजात बदल घडवण्यासाठी मोठे योगदान दिले आहे.

कवयित्री सौ. सुरेखा कांबळे यांच्या जीवनप्रवासातून साहित्य, शिक्षण आणि सामाजिक बांधिलकी या तिन्ही घटकांचा सुरेख संगम पाहायला मिळतो. त्यांनी आपल्या कार्यकर्तृत्वाने शिक्षण व साहित्याच्या क्षेत्रात अमूल्य योगदान दिले आहे. त्यांच्या कार्याने अनेकांना प्रेरणा मिळते, आणि त्यांचा प्रवास अनेकांसाठी दीपस्तंभ ठरत आहे. त्यांच्या पुढील वाटचालीसाठी मनःपूर्वक शुभेच्छा!