Thembatale Aakash
- Author: Pro. Ramakant Dixit
- Category: Non-Fiction
- Pages: 92
Price in USD: $1.17
"थेंबातले आकाश" हे प्रा. रमाकांत दीक्षित यांचे ललित लेखसंग्रह स्वरूपातील अप्रतिम पुस्तक म्हणजे स्मरणचित्रांचे, भावसंवेदनांचे आणि जीवनाच्या अनुभूतींचे एक अनमोल संचित आहे. हे केवळ लेखांचे संकलन नसून, एका हळव्या मनाने पाहिलेल्या, अनुभवलेल्या आणि अंतःकरणातून उमललेल्या आठवणींचा अविष्कार आहे. पावसाचा एक नितळ थेंब, त्यात प्रतिबिंबित झालेले निळेशार आकाश – या रूपकातूनच लेखकाने जीवनाचे मर्म उलगडले आहे. थेंब हा अल्पायुषी असतो, पण त्याच्या लहानशा कणात आकाशासारखी अपरंपार विशालता सामावलेली असते. त्याचप्रमाणे, मानवी जीवनही क्षणभंगुर असते, पण त्यातील आठवणी, संस्कार, अनुभव आणि भावबंध हे शाश्वत असतात. लेखकाने आपल्या जीवनप्रवासाच्या असंख्य छटा या पुस्तकाच्या पानांवर चितारल्या आहेत. गाव, घर, कुटुंब, शिक्षण, संस्कार, आईचे ममत्व, मैत्रीचे बंध, जीवनातील संधी-अवकाश आणि सांध्यप्रकाशातील अंतर्मुखतेचे क्षण या सर्वांना लेखकाने आपल्या शब्दचित्रांमध्ये हळुवारपणे गुंफले आहे. लेखकाच्या आयुष्याचा प्रत्येक टप्पा या ललित लेखांतून उलगडतो. बालपणीच्या निष्पाप आठवणी, आईच्या सुसंस्कारांचे बाळकडू, शिक्षणासाठीची धडपड, गुरुजनांचे मार्गदर्शन, मैत्रीच्या बंधांचे जपलेले नाते, यश-अपयशाच्या छटा, आणि मनाच्या संवेदनशीलतेने टिपलेले सांध्यरंग हे सर्व या लेखनातून प्रत्ययास येते. घरगुती उबदारपणा लाभलेले हे लेख केवळ आत्मकथन नाहीत, तर एका साध्या माणसाच्या जगण्याचे, त्याच्या संघर्षाचे आणि त्याला लाभलेल्या भावविश्वाचे अंतरंग आहेत. प्रत्येक लेख एक स्वतंत्र आठवण आहे, पण त्यातील भावबंध एकमेकांना जोडणारे आहेत. त्यामुळेच, पुस्तक वाचत असताना आपण एका सुत्रबद्ध जीवनकथनात गुंतत जातो. "थेंबातले आकाश" वाचताना सर्वाधिक भावणारा आणि अंतःकरणाला भिडणारा पैलू म्हणजे लेखकाच्या जीवनातील आईचे स्थान. आई हे प्रत्येकाच्या जीवनातील एक आधारस्तंभ असते. लेखकाच्या आईने त्याला दिलेली संस्कारांची शिदोरी, मायेचे उबदार छत्र आणि जीवनाच्या वाटचालीत लाभलेली प्रेरणा हे पुस्तकाच्या पानोपानी जाणवते. आईच्या आठवणी, तिचे शब्द, तिचे संस्कार आणि तिच्या अस्तित्वाने मिळालेली सुरक्षितता या साऱ्या भावनांनी लेखकाच्या जीवनाचा आकार घेतला आहे. त्यामुळेच त्याचे आकाश चांदण्यांनी भरले आहे, आणि ते आकाशच त्याच्या लेखनात प्रतिबिंबित होते. लेखकाच्या लेखनशैलीत एक वेगळी जादू आहे. शब्दांना हळुवारपणा आहे, संवेदनशीलता आहे आणि अनुभवांचे ओलसरपण आहे. लेखनात सौंदर्यदृष्टी आहे, पण ती अवास्तव कल्पनाविलासात हरवत नाही. उलट, ती वास्तवातली कोमलता जपत सहजसुंदरपणे मांडते. पावसाच्या पहिल्या सरीसारखी लेखनशैली, नितळ जलाशयात उमटणाऱ्या तरंगासारखी शब्दसंपदा आणि हृदयाच्या गाभ्यात जपलेल्या आठवणींची नाजूक गुंफण या साऱ्या गुणवैशिष्ट्यांमुळे हे ललित लेखन वाचकांच्या मनात खोलवर झिरपत जाते. या लेखसंग्रहात फक्त सुखद आठवणींचेच वर्णन नाही, तर आयुष्यातील संघर्षांचे, अपयशांचे आणि शिकवणी देणाऱ्या प्रसंगांचेही मार्मिक चित्रण आहे. विद्यार्थी दशेतील धडपड, स्वप्नांचा पाठलाग, यशस्वितेचा वेध आणि अपयशातून शिकण्याची वृत्ती हे सर्व या पुस्तकात उमटले आहे. यातून केवळ लेखकाचे व्यक्तिचित्रण होत नाही, तर प्रत्येक वाचकाच्या मनाला आपल्या जीवनप्रवासाशी साधर्म्य वाटावे, असेच हे लेखन आहे. त्यामुळेच, हे लेख एक पिढीच्या अनुभवांचे संचित वाटते आणि वाचकाला स्वतःच्या जीवनातील प्रसंग आठवायला भाग पाडते. "थेंबातले आकाश" हे केवळ आठवणींचे संकलन नाही, तर जीवनाच्या सौंदर्याचे आणि अस्तित्वाच्या अर्थाचे एक उत्कट दर्शन आहे. लेखकाने आपल्या आयुष्यातील अनुभव, माणसांचे आपुलकीचे बंध, संस्कारांचे महत्त्व आणि भावनिक प्रवाह या साऱ्यांना लेखनाच्या झऱ्यातून झुळझुळते केले आहे. थेंबाचे अस्तित्व जरी अल्पकाळ टिकणारे असले तरी त्यातील प्रतिबिंब शाश्वत असते. तसेच, या लेखातील भावविभोर क्षणचित्रेही काळाच्या कसोटीवर टिकणारी आणि वाचकाच्या मनात दीर्घकाळ रेंगाळणारी आहेत. "थेंबातले आकाश" हे केवळ पुस्तक म्हणून वाचायचे नाही, तर अनुभवायचे आहे. ते आपल्याला भूतकाळाच्या सरींमध्ये घेऊन जाते, आठवणींना नवा उजाळा देते आणि मनात नव्या संवेदनांचे तरंग उमटवते. ही केवळ शब्दांची गुंफण नसून, एका जीवनप्रवाहाचे, त्यातील शिकवणींचे आणि भावबंधांचे प्रतिबिंब आहे. त्यामुळे हे पुस्तक केवळ वाचनीय नाही, तर अंतःकरणातून आनंद देणारे, प्रेरणादायी आणि आत्मसंवाद घडवणारे आहे. थेंब छोटा असतो, पण त्यात संपूर्ण आकाश प्रतिबिंबित होऊ शकते. तसेच, या लेखसंग्रहातील शब्दसंपत्ती छोट्या क्षणांचा वेध घेते, पण त्यातून उमटणारी अनुभूती मात्र विशाल आणि कालातीत आहे.
