Sugam Dhammpad
- Author: D. L. Kamble
- Category: Non-Fiction
- Pages: 170
Price in USD: $1.52
"नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुध्दस्स।" ही श्रद्धायुक्त वंदना भगवान बुद्धांच्या प्रति अनंत आदर व्यक्त करणारी आहे. भगवान गौतम बुद्ध यांनी सांगितलेल्या सत्याच्या मार्गावर चालणाऱ्या अनुयायांसाठी धम्मपद हा एक अजरामर ग्रंथ आहे. धम्मपद म्हणजे सत्याचा मार्ग. हा ग्रंथ केवळ धार्मिक ग्रंथ नसून, तो एक शाश्वत जीवनमार्ग आहे, जो मानवाच्या आचरणावर प्रकाश टाकतो. बुद्धांच्या सुभाषितांमध्ये जीवनाच्या सर्व पैलूंचा समावेश आहे – सत्य, करुणा, शांती, अहिंसा, संयम आणि मुक्तीचा मार्ग. "सुगम धम्मपद" हे त्याच धम्मपद चे मराठी रूपांतर असून, डी. एल. कांबळे यांनी त्याचे काव्य व गद्य स्वरूपात अत्यंत सहजसुंदर भाषांतर केले आहे. 'धम्मपद' हा पालि भाषेतील एक महत्त्वाचा ग्रंथ असून, तो सुत्त पिटक च्या खुद्दक निकाय या भागात समाविष्ट आहे. यामध्ये ४२३ गाथा असून, हे बुद्धांच्या शिकवणीचे सार मानले जाते. प्रत्येक गाथा जीवनाचे सत्य उलगडते. मुख्य तत्त्वे: अहिंसा: "सर्व प्राणिमात्रांवर दया करा." सत्य: "सत्य हा मार्ग आहे, असत्य हा अंधःकार आहे." धैर्य: "परिस्थिती कितीही कठीण असली, तरी मनोधैर्य न सोडता प्रयत्नरत राहा." मुक्ती: "ज्ञान आणि ध्यान यांचा मिलाफच खरी मुक्ती आहे." भगवान बुद्ध यांनी जीवनाचे सार थोडक्यात या गाथांमधून दिले आहे, जे प्रत्येक युगात लागू होतात. डी. एल. कांबळे यांनी केलेले मराठी रूपांतर हे केवळ भाषांतर नसून, ते एक सुंदर काव्य आहे, जे वाचणाऱ्याच्या हृदयाला स्पर्श करते. बुद्धांच्या विचारांचे भाषांतर फक्त काव्यरूपातच नव्हे, तर गद्यरूपातही प्रभावी पद्धतीने करण्यात आले आहे. बदल स्वीकारणे, संघर्ष टाळणे आणि मनःशांती राखणे – हे बुद्धांनी सांगितलेले विचार आहेत, जे आजच्या धकाधकीच्या जीवनातही उपयोगी आहेत. आजच्या युगात, जिथे मानसिक तणाव, अस्थिरता आणि असंतोष वाढत आहेत, तिथे धम्मपद हा मार्गदर्शक ठरतो. व्यक्तिगत स्तरावर मनःशांती मिळवण्यासाठी धम्मपद च्या गाथांचे चिंतन उपयुक्त ठरते. तणावमुक्त जीवन जगण्यासाठी ध्यान आणि समजूतदारपणाची आवश्यकता असते. समाजाच्या स्तरावर अहिंसा आणि प्रेम यामुळे सामाजिक सौहार्द प्रस्थापित होते. यामुळे संतुलित आणि न्याय्य समाजाची निर्मिती होऊ शकते. उद्योजकांनी बुद्धांच्या विचारांनुसार, प्रामाणिकता आणि नैतिकता पाळल्यास यशस्वी होऊ शकतात. संयम आणि धैर्य हे कोणत्याही क्षेत्रात यश मिळवण्यासाठी आवश्यक असते. बुद्धांच्या विचारांचा प्रभाव भारतीय संतपरंपरेवरही मोठ्या प्रमाणात आहे. संत तुकाराम, ज्ञानेश्वर, नामदेव, संत कबीर यांनीही सत्य, अहिंसा आणि मनःशांतीचे महत्व सांगितले आहे. समान शिकवणी: बुद्ध: "क्रोधाने क्रोध शमत नाही, प्रेमानेच तो शांत होतो." संत तुकाराम: "वैराचे उगम न लाभे कुणा, स्नेहाचे मुळ सदा वाढवी!" संत ज्ञानेश्वर: "जे जे भेटे, तयासि तू शरण।" ही शिकवण सांगते की, आपले विचार आणि कर्म जर शुद्ध असतील, तर आपले जीवनही आनंदमय होईल. रोजच्या जीवनात ध्यानाचा समावेश केल्याने मन शांत होते. शब्द, विचार आणि कृतीमध्ये अहिंसा ठेवणे गरजेचे आहे. सत्य बोलणे, चांगले कर्म करणे आणि संयम बाळगणे ही धम्मपदाच्या शिकवणीची मूलभूत तत्त्वे आहेत. "सुगम धम्मपद" हे केवळ एका ग्रंथाचे भाषांतर नसून, ते एक जीवनदर्शन आहे. भगवान बुद्धांच्या अमर सुभाषितांमध्ये जीवनाचे शाश्वत सत्य दडलेले आहे, आणि डी. एल. कांबळे यांनी त्याचे मराठी रूपांतर अत्यंत हृदयस्पर्शी शैलीत साकारले आहे. जर आपण बुद्धांच्या शिकवणींचा विचारपूर्वक स्वीकार केला आणि त्यांचे अनुसरण केले, तर जीवन अधिक शांत, आनंददायी आणि समाधानकारक होईल. धम्मपद म्हणजे सत्याचा खजिना आहे, जो प्रत्येकाने उघडून पाहावा आणि जीवनात त्याचा स्वीकार करावा.
